Издеглавје

Селото Издеглавје се наоѓа во областа Дебрца, меѓу Славеј и Илинска Планина.Од Охрид е оддалечено 31 километар, и се граничи со следниве села: од север и северозапад со селата Лактиње и Арбиново, од запад со селото Песочани, од исток со Слатино, и од југ со селата Оздолени и Слатински Чифлик.

Во 19 век, селото Издеглавје се наоѓало во Охридката каза, нахија Дебрца, во Отоманското Царство. Според податоци од 1900 година, во селото Издеглавје имало 220 жители, сите Македонци христијани, а во 1905 година имало 224 жители. Од 1948 година бројот на жители во селото се зголемил на 471, во 1953 година бројот бил 529 жители, а веќе во 1961 година тој изнесувал 566.Десет години подоцна во 1971 година бројот на жители почнал да се намалува на 445, во 1981 година 339 жители, 1991 година 176 жители, а веќе во 1994 година бројот се намалил на 150 жители за да во 2002 година бројот на жители во селото Издеглавје достигне бројка од 136 жители.

Во минатото до средината на 18 век во атарот на селото Издеглавје постоело селото Зглавица. Тоа било огромно село и имало околу 500 куќи, но Турците го уништиле селото, а многу од населението го убиле. Од тие што преживеале го основале денешното Издеглавје.

Родови во селото Издеглавје се:

• Тувчевци или Шулевци, Трповци, Куловци, Милевци, Гавриловци, Игларовци, Стојановци, Паунковци, Николовци, и Србиновци.

Староседелци кои живееле во раселеното село Зглавица се:

• Коњаровци и Савевци- доселени од селото Арбиново
• Китановци- за нив се вели дека се доселени од Албанија
• Штакаровци- доселени се од селото Нерези, Дримкол
• Цолевци- доселени се од селото Врбјани
• Чавдаровци- не се знае точно од каде се доселени.

Според истражувања во 1948 година родови во селото Издеглавје се:

• Староседелци: Шулевци, Ничевци, Марковци, Чавдаровци или Андреевци, Лулевци, Китановци, и Смилевци или Милевци.
• Доселеници: Коњаровци доселени се во 1850 година од селото Арбиново, Прензовци доселени се во 1860 година од селото Сливово, Митревци доселени се 1865 година од селото Нерези Дримкол, и Димовци доселени 1870 година од селото Оздолени.
• Роми: Демировци доселени се во средината на 19 век не се знае од кое место, а дошле тука како ковачи.

Во Октомври 1943 година во Издеглавје бил организиран Првиот свештенички одбор на кој била донесена одлуката за возобновување на Охридската Архиепископија како Македонска Правоскавна Црква. Според кажувањата на селените и археолошките испитувања се смета дека некогаш во селото имало 18-26 цркви. Многу од нив денес се наоѓаат во урнатини. Цркви кои се наоѓаат во селото Издеглавје се:

• Црква “ Св.Димитриј”- таа е главна црква, потекнува од 20 век, околу кој се наоѓаат и селските гробишта.
• Црква “ Св.Софија” – изградена во 2001 година, а осветена во 2005.
• Црква “ Св. Никола”- таа е помала црква.

Како и од другите села така и од селото Издеглавје има иселеници и тоа: Од фамилијата Шулевци има во САД, од Коњаровци исто така има во САД, и Вељановци кои се иселени во Охрид во 1870 година.